Poreski sistem
Poreska politika u Republici Srpskoj spada među najstimulativnije u regionu, sa niskom stopom poreza na dohodak, poreza na dobit i zbirnom stopom doprinosa. Stopa poreza na dodatu vrijednost je takođe vrlo stimulativna.
Porez na dohodak
U Republici Srpkoj se primjenjuje jedinstvena stopa poreza na dohodak od 10%.
Neoporezivi dio dohotka u Republici Srpskoj iznosi 500 KM (255 evra).
Porez na dobit
Porez na dobit u Republici Srpskoj se obračunava po stopi od 10%.
Porez na dodatu vrijednost
U BiH, odnosno RS se primjenjuje jedinstvena stopa poreza na na dodatnu vrijednost od 17%.
Stope doprinosa
Zbirna stopa doprinosa iznosi 32,8% na bruto platu, od čega se:
- za penzijsko-invalidsko osiguranje izdvaja 18,5%,
- za zdravstveno osiguranje 12%,
- za dječiju zaštitu 1,7% i
- za osiguranje od nezaposlenosti 0.6%.
Poreske stope u odnosu na zemlje u regionu
2020. godina |
RS |
FBIH |
Srbija |
Hrvatska |
Crna Gora |
Sjeverna Makedonija |
Stopa poreza na dohodak |
10% |
10% |
10% 15% 20% |
24% na por.osnovicu do 360.000 kuna, 36% na dio por.osnovice koji prelazi 360.000 kuna |
9% i 11% na iznos primanja iznad prosječne mjesečne bruto zarade ostvarene u prethodnoj godini |
18% na poresku osnovicu preko 90.000 denara mjesečno, 10% na dio do 90.000 denara |
Neoporezivi dio dohotka (u evrima) |
255 |
153 |
129 |
513 |
0 |
123 |
Stopa poreza na dividendu |
– |
– |
20% |
12% |
9% |
10% |
Stopa poreza na dobit |
10% |
10% |
15% |
12% (za prihode do 3.000.000 kuna) i 18% (za prihode koji su jednaki ili veći od 3.000.000,01 kuna) |
9% |
10% |
Stopa PDV-a |
17% |
17% |
20% i 10% |
25%, 13% |
21%, 7% i 0% |
18% i 5% |
Zbirna stopa doprinosa na bruto platu |
32,8% |
41,5% |
37,05% |
36,5% |
34,5% |
27% |
Poreski sistem u BiH/RS poznaje kategorije direktnih i indirketnih poreza.
Indirektni porezi
U indirektne poreze spadaju porez na dodanu vrijednost (PDV), akcize (posebni porezi koji se plaćaju na naftne derivate, duvan i duvanske prerađivine, bezalkoholna pića, alkohol, alkoholna pića i voćna prirodna rakija, pivo i vino, kafu), putarine, carine. Indirektni porezi su u nadležnosti BiH.
Zakoni iz oblasti indirektnog oporezivanja na nivou BiH:
- Zakon o sistemu indirektnog oporezivanja u BiH (Službeni glasnik BiH 44/03, 52/04, 34/07, 4/08, 49/09, 32/13),
- Zakon o upravi za indirektno oporezivanje (”Službeni glasnik BiH”, broj 89/05),
- Zakon o uplatama na jedinstveni račun i raspodjeli prihoda (Službeni glasnik BiH (55/04, 34/07 i 49/09),
- Zakon o postupku indirektnog oporezivanja (”Službeni glasnik BiH”, broj 89/05 i 100/13),
- Zakon o postupku prinudne naplate (”Službeni glasnik BiH”, broj 89/05 i 62/11),
- Zakon o PDV-u (Službeni glasnik BiH 09/05, 35/05, 100/08),
- Zakon o akcizama BiH (Službeni glasnik BiH 62/04, 48/05, 49/09 i 49/14),
- Zakon o carinskoj politici BiH (Službeni glasnik BiH 57/04 i 51/06, 93/08, 54/10, 76/11),
- Zakon o carinskoj tarifi BiH (Službeni glasnik BiH 58/12),
- Zakon o carinskim prekršajima (”Službeni glasnik BiH”, broj 88/05).
Direktni porezi
Direktni porezi se nalaze u isključivoj nadležnosti entiteta i Brčko Distrikta
U Republici Srpkoj se primjenjuje jedinstvena stopa poreza na dohodak od 10%
Svi stranci sa stalnim prebivalištem u Republici Srpskoj su dužni platiti porez na dohodak na prihode ostvarene u kalendarskoj godini na teritoriji Republike Srpske. Jednako tako, svi stranci koje ne borave stalno u RS, ali koji zarađuju dohodak u RS smatraju se poreskim obveznicima.
Porez na dobit
Porez na dobit u Republici Srpskoj se obračunava po stopi od 10%.
Porez na dobit prilagođen je standardima EU. Strana pravna lica su obveznici poreza na dobit:
- ako obavljaju djelatnost i imaju stalno mjesto poslovanja u Republici Srpskoj za dobit koja se odnosi na to stalno mjesto poslovanja
- ako ostvaruje prihod od nepokretne imovine koja se nalazi u Republici Srpskoj za dobit koja se odnosi na tu nepokretnu imovinu
Oporezivanje stranih pravnih lica detaljnije je propisano članovima 40. do 43. Zakona o porezu na dobit.
Zakoni iz oblasti:
- Zakon o porezu na dobit (Službeni glasnik RS 94/15, 1/17 i 58/19)
- Zakon o porezu na dohodak (Službeni glasnik RS 60/15 i 66/18)
Porez na nepokretnost
Zakonom o porezu na nepokretnosti („Službeni glasnik RS“, br. 91/15) propisano je da se porez na nepokretnosti plaća po stopi do 0,20%. Izuzetno, poreska stopa za nepokretnosti u kojima se neposredno obavlja proizvodna djelatnost iznosi do 0,10%. U ovom slučaju, pod nepokretnostima se podrazumijevaju objekti za proizvodnju i objekti za skladištenje sirovina, poluproizvoda i gotovih proizvoda, ukoliko čine zaokruženu cjelinu.
Skupštine opština i gradova dužne su donijeti odluku o visini stope poreza na nepokretnost na svom području, do 31. januara za tekuću godinu.
U slučaju obavljanja deficitarne proizvodno-zanatske djelatnosti, poreski obveznik može biti oslobođen obaveze, o čemu posebnu odluku donosi skupština opštine, odnosno grada. Od plaćanja poreza na nepokretnosti, između ostalog, oslobođeni su: obrađeno poljoprivredno zemljište i nepokretnosti koje služe za vlastitu poljoprivrednu proizvodnju.
Zakoni iz oblasti:
Podsticaji i poreske olakšice
Program podrške zapošljavanju u privredi putem isplate podsticaja u visini uplaćenih poreza i doprinosa koji se provodi putem Zavoda za zapošljavanje Republike Srpske. Svi poslodavci koji su zaposlili radnike u protekloj godini imaće mogućnost da im se porezi i doprinosi vrate. Javni poziv po ovom programu raspisuje sa za svaku godinu pojedinačno i dostupan je na portalu Zavoda za zapošljavanje Republike Srpske.
Zakonom o izmjenama i dopunama Zakona o porezu na dobit Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ br. 58/19) omogućava poreskom obvezniku koji na teritoriji Republike Srpske izvrši ulaganje u opremu i postrojenja za obavljanje registrovane proizvodne djelatnosti pravo na umanjenje poreske osnovice za vrijednost izvršenog ulaganja.
Zakon o porezu na dohodak („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj: 60/15, 66/18), predviđa određene pogodnosti odnosno povlastice za godišnji dohodak za kvalifikovanog investitora (članovi 42 – 50).
Doprinosi
Zbirna stopa doprinosa iznosi 32,8% na bruto platu, od čega će se:
- za penzijsko-invalidsko osiguranje izdvajati 18,5%,
- za zdravstveno osiguranje 12%,
- za dječiju zaštitu 1,7% i
- za osiguranje od nezaposlenosti 0.6%.
Zakoni iz oblasti:
- Zakon o doprinosima (Službeni glasnik Republike Srpske: broj 114/17, 112/19)
Ostale takse i naknade
Ostale takse i naknade se plaćaju na osnovu zakona:
- Zakon o šumama (Službeni glasnik RS 75/08 i 60/13)
- Zakon o vodama (Službeni glasnik RS 50/06, 92/09 i 121/12)
- Zakon o komunalnim taksama (Službeni glasnik RS 4/12)
U Republici Srpskoj u svim opštinama, zasebno Odlukom skupština opštine utvrđuju se obaveze po osnovu komunalnih taksa.